Oι καταστροφικές επιπτώσεις της ίδρυσης ενός Jumbo για την τοπική αγορά και τους πολίτες. Άρθρο της Συντονιστικής Επιτροπής Αγώνα κατά της εγκατάστασης και λειτουργίας του Jumbo (Σέρρες)

JUMBO : Η εγκατάσταση και λειτουργία του είναι αναπόφευκτη; 

Αρθρο του Παναγιώτη Κοτρώνη, επικεφαλής της «διάβασης πεζών» και Μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής Αγώνα κατά της εγκατάστασης και λειτουργίας του JUMBO.

Θα προσπαθήσω να προσεγγίσω το τεράστιο πρόβλημα που αφορά στην εγκατάσταση και λειτουργία του συγκεκριμένου πολυκαταστήματος, πέρα από το νόμιμο ή όχι του θέματος και χωρίς να παίρνω υπόψη μου την απόφαση του ΣτΕ η οποία βεβαίως και είναι σεβαστή. 

Είναι αναπόφευκτη η εγκατάσταση όχι μόνο του συγκεκριμένου πολυκαταστήματος αλλά και άλλων που θα θελήσουν να δραστηριοποιηθούν στο νομό μας; Κάποιοι δήθεν αναλυτές ( τα ακούσαμε και στο πρόσφατο δημοτικό συμβούλιο ), απαντούν μονολεκτικά «ΝΑΙ». Με ποιο επιχείρημα; Μα υπάρχει η ελεύθερη αγορά και η παγκοσμιοποίηση. Έτσι απλά, χωρίς να μπουν στον κόπο να ρίξουν μια ματιά στην πλούσια πληροφόρηση που υπάρχει σε εφημερίδες, βιβλία, έρευνες, διαδίκτυο κλπ. 

Σας παραθέτω λοιπόν μερικά στοιχεία, από πού λέτε; Όχι, όχι από τη Βόρεια Κορέα όπως προφανώς σκεφτήκατε αλλά από την Μέκκα του Καπιταλισμού, τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Γιατί ακόμα κι εκεί υπάρχουν κάποιοι κανόνες και κάποιοι περιορισμοί, τη στιγμή που μας κάνανε να πιστέψουμε ότι εμείς εδώ πρέπει άκριτα να αποδεχόμαστε τα πάντα εν ονόματι της ελεύθερης αγοράς. 

Στις ΗΠΑ λοιπόν και σε πολλές Πολιτείες εμποδίστηκε αρχικά η εγκατάσταση πολυκαταστημάτων, ενώ όταν δόθηκε η άδεια οι προϋποθέσεις ήταν ιδιαίτερα αυστηρές. Και τούτο διότι η εγκατάσταση ενός εμπορικού «κολοσσού» ακόμη και σε κράτη όπως οι ΗΠΑ δημιουργεί πολλές και παράπλευρες επιπτώσεις. 

Γιατί η επέκταση των νέων υπέρ-καταστημάτων δεν θίγει μόνο τις μικρότερες εμπορικές επιχειρήσεις επιφέρει και άλλες παράπλευρες ενέργειες. Από αυτές ως σημαντικότερες αναδύονται η μείωση της απασχόλησης με ταυτόχρονη αποδιοργάνωση της εργασίας και η αποδιοργάνωση και διάσπαση του κοινωνικού ιστού η οποία έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της εγκληματικότητας κλπ. Επιπρόσθετα δεν είναι καθόλου βέβαιο εάν οι επιπτώσεις για τους καταναλωτές είναι πάντοτε θετικές. 

Εκτός των άλλων η κατάσταση αυτή αποκλείει αρκετά κοινωνικά υποκείμενα να γίνουν επιχειρηματίες (επιχειρηματικότητα). Επίσης η εγκατάσταση μιας υπεραγοράς έχει άμεσες επιπτώσεις στη δημιουργία ενός αρνητικού ισοζυγίου στην απασχόληση στην περιοχή που πραγματοποιείται. Και τούτο διότι η εγκατάσταση μιας εμπορικής μονάδας που αφορά στην πώληση μιας σειράς προϊόντων που σήμερα διακινούνται από πολλές και διαφορετικές επιχειρήσεις, είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει ισχυρές πιέσεις στις μικρές επιχειρήσεις και θα οδηγήσει σε «κλείσιμο» πολλές από αυτές. 

Η διεθνής εμπειρία γύρω από το ζήτημα αυτό έχει δείξει ότι, στην καλύτερη περίπτωση, κάθε μια θέση μερικής απασχόλησης που δημιουργείται από την εγκατάσταση μιας Υπεραγοράς, συνοδεύεται από την απώλεια 2-3 θέσεων πλήρους απασχόλησης στην τοπική κοινωνία. Το ζήτημα της εγκατάστασης υπεραγορών βρίσκεται εδώ και χρόνια στο επίκεντρο ευρύτατου δημόσιου διαλόγου τόσο σε πολιτικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο βιβλιογραφίας και αρθρογραφίας από την παγκόσμια οικονομική και κοινωνική διανόηση. Πέραν αυτών έχουν προκληθεί συγκρούσεις κυρίως στην Ιταλία και στην Γαλλία εξαιτίας της αντίδρασης των μικρών επιχειρήσεων. Το συμπέρασμα είναι ότι παντού το «παλεύουν» το ζήτημα και δεν το αποδέχονται μοιρολατρικά, όπως τείνουμε να το αποδεχθούμε εμείς οι πάντα «φιλήσυχοι» και «νομοταγείς» Σερραίοι. Το αποτέλεσμα; «Πάτος» σε όλες τις στατιστικές, που αφορούν στην απασχόληση, στην οικονομία, στη βιομηχανική και αγροτική παραγωγή και πάει λέγοντας. 

Εν πάση περιπτώσει αποτέλεσμα του αγώνα που δίνουν άλλοι για λογαριασμό της Ελλάδας και των Σερραίων ήταν η λήψη έστω κάποιων μέτρων, όπως ο Ν. 2323/95 χωρίς όμως τότε να ικανοποιηθούν τα αιτήματα των μικρομεσαίων. Αντίθετα σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες και ιδιαίτερα στις ΗΠΑ εμφανίζεται έντονο ενδιαφέρον και ανησυχία από την Πολιτεία και την κοινωνία γενικότερα για πιθανή ύφεση και μαρασμό της εμπορικής ζωής των πόλεων από το κλείσιμο μικρών επιχειρήσεων και γι’ αυτό πλέον οι άδειες των υπεραγορών εκδίδονται με μεγάλη δυσκολία. 

Επίσης, θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι κατά την πρόσφατη περίοδο δίνεται μεγάλη σημασία στο μέγεθος, αφού, η νομοθεσία προσαρμόζεται σχετικά και τα καταστήματα δεν αδειοδοτούνται πλέον με βάση την ποικιλία των προϊόντων τους αλλά με βάση τα τετραγωνικά τους. Τέλος, πρέπει να αναφερθεί ότι εκτός της Ολλανδίας, η οποία έχει περίπου τα ίδια δημογραφικά χαρακτηριστικά με εκείνα της Ελλάδας, τα άλλα κράτη αν και πολύ μεγαλύτερα σε έκταση και πληθυσμό έχουν όρια πολύ χαμηλότερα από τα δικά μας. 

Συνεπώς το «παιχνίδι» δεν είναι χαμένο, απλώς χρειάζεται ( όπως σε όλες τις περιπτώσεις ), πολιτική βούληση και προς αυτή την κατεύθυνση τα περιθώρια είναι μεγάλα. Απαραίτητη προϋπόθεση από την πλευρά της πολιτείας για την βελτίωση της κατάστασης που επικρατεί στον τομέα του εμπορίου, θεωρείται: 

Ο αυστηρός καθορισμός όρων χρήσης γης των εμπορικών, βιοτεχνικών και άλλων ζωνών επιχειρηματικής δράσης. 

Η αναμόρφωση του Νόμου 2323/95, άρθρο 10, προς την κατεύθυνση επαναπροσδιορισμού της δυνατότητας δημιουργίας υπεραγορών με βάση τη σχέση τ.μ. με τον πληθυσμό, των αποστάσεων που τηρούνται μεταξύ των υπεραγορών, αλλά και των αποστάσεων των υπεραγορών από τα κέντρα των πόλεων. 

Ο εκσυγχρονισμός και η ενεργοποίηση της νομοθεσίας που αφορά τα ολιγοπώλια και τα μονοπώλια. Η αύξηση των κινήτρων για ενέργειες εκσυγχρονισμού, συγχωνεύσεων, ηλεκτρονικών υποδομών προς τις μικρές επιχειρήσεις. 

Τέλος, για να διατηρηθούν στη ζωή οι ευημερούσες μικρές επιχειρήσεις θα πρέπει -πιθανόν μέσω του περιορισμού των τ.μ. των υπεραγορών- να οριοθετηθούν τα προϊόντα που αυτές εμπορεύονται. 

Η εμπειρία των άλλων ευρωπαϊκών κρατών ενισχύει τις προτάσεις αυτές, οι οποίες προκύπτουν από πολλές έρευνες. Με βάση τη μελέτη των θεσμικών πλαισίων που διέπουν τη δημιουργία και τη λειτουργία σουπερμάρκετ και υπεραγορών λιανικού εμπορίου σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες προκύπτει ότι μάλλον αυτά είναι περισσότερο δεσμευτικά ως προς τη λειτουργία των υπερκαταστημάτων απ’ ότι στο ελληνικό νομοθετικό πλαίσιο. 

Καταρχήν σε όλες τις περιπτώσεις (Γαλλία, Γερμανία, Ολλανδία, Ιταλία) υπάρχει πάντα Σχέδιο Χρήσεων Γης. Δηλαδή το έδαφος χωρίζεται σε ζώνες για υπάρχουσα αστική χρήση, ζώνες όπου δεν επιτρέπεται η οικοδόμηση και ζώνες για μελλοντική ανάπτυξη. 

Απαραίτητες βέβαια είναι και διάφορες ενέργειες από την πλευρά των Συλλογικών φορέων και των ίδιων των Επιχειρήσεων Η ΕΣΕΕ έχει ήδη από καιρό καταρτίσει σχέδιο νόμου για την «Εμπορική Πολεοδομία», το οποίο -εάν υιοθετηθεί- θα φέρει ισορροπία ανάμεσα στην νέα τάση της ίδρυσης υπερκαταστημάτων και στον κοινωνικό ιστό της κάθε δεδομένης περιοχής, όπου η τάση αυτή εμφανίζεται, μερικά στοιχεία του σχεδίου νόμου είναι τα παρακάτω: 

Κοινές αγορές 

Εκσυγχρονισμός των επιχειρήσεων 

Προώθηση των συνενώσεων Logistics 

Ιδού λοιπόν πεδίον δόξης λαμπρόν, με μοναδική προϋπόθεση να εγκαταλείψουμε οριστικά τη μεμψιμοιρία, τη μοιρολατρία και κυρίως την άγνοια.

Πηγή: Ανεξάρτητος - νέα του ν. Σερρών

http://www.anexartitos.gr/jumbo-the-installation-and-operation-is-inevitable/